Ri tijowchuq’ab’ b’anoj chak rumal le Wokom K’amal B’e Amaq’ are tajin kuya uchuq’ab’ ri b’anob’al uq’atexik ri ch’ijom chak b’anon k’ax chi kech ri winaqilal pa juntir ub’anikil ri’. Rumal ri’ eri b’anon chajinem rumal le Subdirección General rech Investigación Criminal (SGIC) rech ri Wokajil Ajchajin Tinamit (PNC) tajin xkib’an kaq’atexik ri nik’aj molaj e’ajb’anol k’ax ri’ xuquje’ tajin ub’anik ri ilonem chi kech ri winaqil kik’ulmam ri k’ax ri’.
Eri k’amal b’e rech Investigación Criminal rech ri PNC, Edis Fabián Hernández, pa le Chomanem tajin pa wuqq’ij ri’ xub’an le Wokom K’amal B’e Amaq’, xuya ub’ixikil ri kaq’atexik nik’aj b’anol k’ax che ri tajin ub’anik pa junab’ ri’. Pa le utzijob’el xub’ij ri Fabián Hernández, sib’alaj xuya ub’ixik che ri b’anoj ch’ijom k’axchak chi kech ri winaqilal, eri wokaj ajchajin tinamit xekowon k’ut che kachapik nik’aj molaj b’anol k’ax, rumal ri’ xechapik e 26 chi winaqib’, 19 chi winaq xkesaj loq pa kaq’ab’ e ajb’anol k’ax, xuquje’ k’o jun chapom xtaq b’i pa tz’apib’al q’atb’al tzij rech nimatinamit naj rumal xub’an ri b’anoj k’ax ri’, k’o 198 chi ub’aq’ k’aqb’al q’aq’ xriq ri’, ruk’ 28 chi ch’aweb’al ruk’ chomapwaq xriqitaj ri’.
Eri Fabián Hernández xuquje’ xuya ub’ixik che e k’o 8 chi e’ajb’anol k’ax xechapik, k’o jun molaj b’anol k’ax ri’ xq’atatajik. Xuquje’ xuya ub’ixik chi k’o 59 chi qawinaqil xetzalix loq k’a pa Estados Unidos rech América ri’, e’are kab’ixik taqom kachapik rumal k’o jalajoj b’anoj k’ax xkib’an pa Iximulew. K’o 109 mil pwaqil ruk’ waqib’ chi ch’aweb’al rech eqam xriq loq. Xuquje’ k’o jun nim q’atenik b’anoj k’ax chi kech alitom, ixoqib’ ri’, k’o 43 chi b’anoj tzukunem xb’antaj rumal q’atb’al tzij xuquje’ e k’o 98 chi winaqil xechap loq. Xya ub’ixik k’o 37 chi winaqil xechapik rumal xkib’an agresión sexual ri’, kl’o 60 chi violación xkib’an ri’, xuquje’ k’o nik’aj chik xetzij che yab’il are chi’ xechapik.
Rumal k’ut xb’an chom chi puqchajinem kumal ri wokaj e’ajchajin tinamit rech uq’atexik b’anoj k’ax pa rulewal qatinamit, eri k’amal b’e Fabián Hernández xuib’ij che, k’a kimik, e k’o 900 chi winaq xechap ri’, k’o 102 chi k’aqb’al q’aq’ xriqik, k’o 233 chi ch’ich’ xriqitajik, k’o 566 chi ch’aweb’alib’al rech eqam xriqik, k’o 1 mil 99 chi b’anoj tzukunem xtaq ub’anik rumal ri q’atb’al tzij.
Erki k’amal ri’ xuquje’ xub’ij che k’o nim upatan le kitatab’enik le winaqilal pa le q’atenem b’anoj k’ax ri’.
Xuquje’ xub’ij chi k’o jun sik’inem xub’an chi kech ri winaqilal rech che jat b’a’ loq rech kakiya ub’ixik wei k’o ri k’ax kab’anik kakilo, chakiya loq ub’ixik pa l e110 rech ri PNC, pa le 1561 rech Crime Stoppers, pa 1574 rech antiextorsiones xuquje’ pa 1577 rech chakuja antinarcótica, keriqitaj ri’ chi paq’ij chi chaq’ab’ ri’.