Ok’owinaq uwi’ oxib’ q’ij xumaj b’i ri tijoninem ub’i’ “Katijoxik e’ajchak ri’”, are la’ xya’taj chi kech rajchakunelab’ le Wokajil Ajchajin Tinamit (PNC). Eri tijonem ri’, are la’ xya’taj kumal rajtijonelab’ le Instituto Técnico rech Capacitación xuquje’ Productividad (INTECAP), rech kuya uchuq’ab’ uchak upatan taq ri wokajilal ri’ pa le keqale’n ri rajchakunelab’ taq kuk’ ri e’ajchajin tinamit ri kakitijoj kib’.
Le Viceministro rech Seguridad, José Portillo, sib’alaj xub’ij chi k’o nim upatan kiwach ri e’ajchakunel pa le wokajil chajin tinamit, rech kakib’an ri chaijnem winaqil xuquje’ pa tinamit. Xuquje’, sib’alaj xuya ub’ixik ucholaj chi kech ri xatijoj kib’ rech ke’ux che e’ajk’amal ub’e patan xuquje’ rech e’are kejipinik ri utz taq b’anowem ri’ kakitoq’ij ub’anik pa le wokajil chakunem. “Eri loq’aq’eb’anem ri’ are k’o nim upatanib’al rech kaya kachakonsab’al ri ajchajin tinamit xuquje’ rech k’o utzilaj chak kakib’an ri’”, xcha’.
Rumal ri’, le K’amal B’e Taqanem rech ri PNC, David Custodio Boteo, xub’ij ri are che ri rajch’kunelab’ ri chajinem pa tinamit k’o jun nimalaj kipatanib’al pa le b’anoj chajinem winaqil, pa jikomal, suk’alil, xuquje’ rech b’anik utzil chech ri ya’tal chi kech ri winaqilal. “Pa le b’anoj tijonem ri’ man are taj kaqqq’axe’j ri eta’mab’alil, xane’ are qawa’lijsaj uwach ri no’jib’al rech niman ib’, rech junam qab’antajil, rech k’o jun utz chajinem winaqil pa tinamit”, xcha’.
Le Nan Taqanel rech ri Departamento rech Servicios Empresariales rech ri INTECAP, Alexandra Pokus, xub’ij che ri nim tijonem ri’ man xaq rech k’o jun nim tijonik kab’anik, xane’ rech kab’an jun utz ukojik pwaq jastaq pa le katijoxik ri e’ajchak ri’ ri k’o nim kipatanib’al pa le wokajil; chi kij ri rajchak. “Qeta’m k’ut che pa jujun utz chak kub’an ri wokajil ri’ are rech kab’an jun chajinem pa tinamit, e k’o rajchak ronojel kanima’ kechakunik xuquje’ k’o nim katijoxik b’anom”.
Pa le b’anoj tijonem ri’ eri tijonik are xb’an chi rij taq ri chakunem pa wokajil kumal ri ajchak, rech b’anon katojik ajchak, rech kano’jixik ri e’ajchak, rech ketoj ri ajchak ronojel taq ik’, rech kakib’an utz ri kichak. Rech keki’kotik kechakunik, rech kecha’ik xuquje’ ketijoxik ri e’ajchak, jacha ri chajinem kakib’ano xuquje’ rech e’utz kiwach kechakun ri’.