Ruk’ utaqixik rech kab’antaj ri nimachak rech chajinem winaqilal pa konojelil ri’, xb’an pa rulewal ri tinamit rech Santa Rosa, jun utzijob’elil rech rilik taq utzijol xuquje’ ri usolwach k’axk’onem kariqitaj ri’, ri xumal rib’ kuk’ taq ri e’ajchomanelab’ rech ri jalajoj taq kemon winaqilal ri’.
Eri b’anowem ri’ are xutaqik le rilik uch’ob’ik, k’a pa jun tatb’anem xuquje’ pa rulewal tinamit, ri kutzil uriqom ri b’anoj ya’olchajinem ri’ le tajin kub’an k’ax chech ri rulewal tinamit rech Santa Rosa, jacha ri usolwachexik ri petsab’al ri k’ax ri’, ri uchuq’ab’ taq ri k’ax, ri e’ajbanol taq k’ax ri’, xuquje’ resaxik ri b’anik uwachib’al ri k’axk’olil ri’.
Eri Ministro rech Gobernación, Francisco Jiménez, xtatb’enik pa le uwachwu pa kaqiq’, sib’alaj xuya utzijol ri’ “che pa le uch’ob’ik ub’anikil taq ri chomanem rech ya’olchajinik ri’ are la’ kub’an le rilik uch’ob’ik ri k’axk’onem kariq pa le b’anoj ya’oljchajinem winaqil kuk’ ri e’ajb’anonel ri’, rech kab’an jun nim uch’ob’ik ri k’axk’onem pa le cholchak pa wokajilal xuquje’ rech kab’an b’a’ ri ya’olchajinem kumal ri wokajil ajchajin tinamit xuquje’ kuk’ nik’aj chik wokajilal che ri rajawaxik kakib’an uq’atexik taq ri b’ano k’ax xuquje’ rech kakib’an b’a’ ri chajinem pa tinamit”.
Rumal k’u ri’ eri Gobernador Departamental, Allan Melgar Solares, ri xuk’am ub’e’al ri tzijob’elil, sib’alaj xub’ij ri are “chewe ri kemon chomanem rech ya’olchajinem ri’ are ri’ jun jamalil k’o pa uq’ijol rech kajipix utzijoxik ri k’aslemanchak, rech kab’an utzijob’exik ri uchomaxik ri’ xuquje’ ri nuk’chomanem kumal chi kuwach taq ri wokajilal e rajawtzij rech ri wokaj b’anoj suk’umalib’al ri’ xuquje’ rech ri ya’olchajinem pa rulewal tinamit rech pa le uq’atexik wa’ ri b’anoj k’ax pa umolajil ri’, are rajawaxik kakitunu kachuq’ab’ ri’ rech pa uq’atexik taq ri b’anoj k’ax che ri qas kupetisaj ri q’oxomal chi ke ri k’olib’alil ri winaqilal”.
Pa le uq’ijol ri’, eri ajchomanel rech taq kik’olib’alil winaqilal ri’, ri q’atb’al tzij rech taq uq’ab’tinamit, ri e’ajk’amal b’e taq winaqilal, rech ri wokaj e’ajchajin tinamit, ri wokajil winaqilal xuquje’ ri e’ab’om e’alitom ketatb’enik pa taq kemon chomanem chak ri xukoj ri chakub’alil rech solwach kitatb’enik jacha taq ri retal uk’olib’alil ri k’axk’onem xuquje’ rech wokaj e’ajtatb’enelab’, rech kub’ano ke’opan ri e’ajilonel pa taq ri k’olib’alil e k’o pa k’axk’onem xuquje’ rech kab’an uchomaxik ri’ k’a pa jun kilob’alil winaqilal ri’ chi rij taq ri k’axk’onem q’oxomal kuya rib’ pa ub’e’al ri ya’olchajinem winaqilal pa rulewal tinamit.
Are uwach xub’an ri chomanem tzijob’el ri’, xb’antaj ri’ chokonsab’al rajawaxik che ri kanuk’ uwach xuquje’ ri kakojik pa le ya’ik uchuq’ab’ ri b’anonem ucholajil ya’olchajinik winaqilal ri’, ruk’ utaqixik ub’anik pa jalajoj rulewal taq b’anikilem pa Santa Rosa.
Eri nimatijowchuq’ab’ ri’ are wuach ri jumolaj chi b’anowem katajin rumal ri Ministerio rech Gobernación ri’, ri ya’talil rech ya’ik uchuq’ab’ ri taqanib’alil pa tinamit ri’, rech ri ya’olchajinem, rech uwa’lijsaxik ri b’anon uq’atexik taq mak k’ax ri’ xuquj’ rech wa’lisab’al kuwach ri winaqilal ri kub’al k’u’x utzijoxik ri’, ri eqale’nchak ruk’ ri tatb’enem ri’.