Chi uwach ri Palacio rech Gobernación xb’an wi ri jachib’al rech ri lajuj chi k’ak’ kejach’ich’ chi ke ri Wokajil Ajchajin Tinamit (PNC) rumal ri Agencia rech Cooperación Internacional rech ri Japón (JICA) ri’. Eri puq kejach’ich’ ri’ are la’ kejach b’i pa taa ri rachoch e’ajchajin tinamit rech aree kakikojo pa le b’anoj chajinem, pa le kato’ik ri winaqilal ri’ xuquje’ rech uq’atexik ri b’anoj k’ax pa rulewal aj iximulew ri’.
Eri viceministro rech seguridad, Estuardo Roberto Solórzano, ri xnab’ej che ub’anik nimatzij, sib’alaj xub’ij che ri jachik ri k’ak’ taq kejach’ich’ ri’ are la’ uwach ri jun b’anoj uta’ik ri’ xuquje’ rumal ri q’atoj chak ri tajin ub’anik rumal ri Taqawokajil rech Chajinem pa Amaq’ rech ya’el uchjuq’ab’ ri cooperación trinacional pa uchakunib’al ri Proyecto Policía Comunitaria Fase II ri’. Xub’ij chik, eri upuqil kejach’ich’ ri’ are kub’anb jun uya’ik uchuq’ab’ ri utz chajinem kumal e’ajchajinel pa tinamit ri’.
Eri rajchomanel ri JICA, Ken Kubokura, xub’ij eri jachonem ri’ are retal reqa’lenel chak ri’ xuquje’ ri kub’al k’u’x pa le b’anoj chak kumal ri wokajil ajchajin tinamit. Xuquje’, xub’ij che ruk’ ri unidades motorizadas are kutaqij ub’anik rech k’ax taj keb’e pa chajinem aninaqil ri’ xuquje’ rech pa aninaqil ketob’an pa taq k’axk’onem.
Eri k’amal b’e rech ri PNC, David Custodio Boteo, sib’alaj xub’ij che ri kejach’ich’ ri’ are kakib’an ri’ pa aninaqil rech kakisolib’isaj kib’ ri ajchajin tinamit pa anaqil, pa taq ri wokja winaq, pa taq wokja k’ax ri okem xuquje’ chi rij taq. “Eri k’ax taj kekoj pa aninaqil ri’ are la’ qas retalil rech pa aninaqil keb’e ri kesik’ix wiri’, rech kakiwa’katej ri chajinem xuquje’ rech ya’ik uchuq’ab’ ri nab’ejsab’al uq’atexik k’ax xuquje’ pa kik’olib’alil ri winaqilal ri’”; xcha’.
Are xjach k’ut chi ke ri wojail chajin tinamit xb’an k’ut jun ukaj molin ib’ kuk’ ri Comité rech Coordinación Conjunta (CCC), pa le Salón Mayor rech ri Ministerio rech Gobernación (MINGOB).
Pa le riqonem ib’ xya ub’xik, xuquje’ xb’an retaxik ri chakom b’anom pa kemonchak rumal ri Iximulew, ruk’ ri Japón xuquje’ Brasil pa le unimaxik we cholchak ri’.
Eri viceministro Solórzano, are xuk’am ub’e ri molin ib’, pa le xub’ij wi che ri cooperación trinacional kuya’ uchuq’ab’ ri ch’ob’otal ri’, man xaq rech keya ri kejach’ich’ ruk’ ri tijonem ri’, xane’ are kuwa’lijsaj wach le jun wokajil ajchajinelab’ ri k’o apan, ri utz ub’anikil. “Eri chomab’al ri’ are ri’ jun nim rutzilal pa qawokajil, ri kukub’isaj, ub’anik ri tijonem rajawaxik, ri utzijob’exik b’anoj tijonem xuquje’ ri k’uttijonem pa taq amaq’ib’ nimatinamit, rech qas kab’an katijoxik b’a’ ri qajchajinelab’ pa tinamit”, xcha’.
Xuquje’ ri rajpatanel ri JICA, Kubokura xub’an ujachik ri kemonchak che ri kab’anik rech katerne’x ub’anik ri utz taq chak pa taq ri kechakun wi ri wokajil ajchajin tinamit. Rumal ri utaqanel ri Embajada rech Brasil pa Iximulew, Davino Rivera de Sena,sib’alaj xuya nim upatanib’al ri utzijob’elil ri chakum xuquje’ ri ya’ik uchuq’ab’ ri kichak ri wokajil ajchajin tinamit pa le kojob’al reta’malil upatan ri Policía Comunitaria ri’.
Chi ke ri qas chakum ri’ eri ujachik ri 210 chi kejach’ich’ eri rajil kopan pa Q6.5 millones; ri xk’utunsax ri Departamento rech Coordinación rech Policía Comunitaria; ri ukojik uwach ri tijonik rech ri Policía Comunitaria pa le tijoninem rech chajinem tinamit; ruk’ ri ujachik ri 2,322 equipos tecnológicos, xuquje’ ri 8,154 kits ri junam ruk’ ri 57,078 guías metodológicas, ruk’ nik’aj chik ri’.
