Paq’ij 11 rech mayo eri Taqamaq’ Iximulew pa reqele’n ri Ministerio rech Gobernación (Mingob) xuya utzijol che kamajtaj ukojik ri Control Telemático pa le q’atoj Tzij rech pa qatinamit. Eri chakub’al ri’ katob’anik pa le Taqanem Chajinik pa Wokaj Japache’ xuquje’ pa le ub’anik k’ak’ taqanem pa le q’atoj Tzij, jeri’ are la’ jun utz ub’anik rech kanimaxik ketaq b’i ri winaq e ajpache’ pa taq kachoch terenb’em kachajixik.

Rumal ri’ eri Taqawokajnel rech ri Ya’olchajinem pa Amaq’ xub’ij che wuqub’ junab’ ok’owinaq ri’ rech xya’ utzijolixik ri Decreto 49-2016, rech ri Wokaj B’anob’al Taqanem Tzij pa Amaq’ Iximulew, ri taqanem rech Kakojik ri Control Telemático pa le Q’atom Tzij. “Are chi’ pa oxmul xtaq utzijolik rech ulaq’ik kuma ri ajk’amal b’e qatinamit e q’axinaq, we q’ij kamik xb’antaj kowonem k’ut rech xtaq ukojik wa’ ri Control Telemático jacha nim uwach chomanik kumal ri Taqamaq’ Iximulew”, xcha’.

“Eri chakub’al ri’ rech kakoj pa umop ri winaq ri k’o retal kuya’ jawchi’ kariqitaj wi ri winaq reqam, pa le uchakuja ub’i’ Centro rech Control Telemático rech ri wokajil. Chinaq winaq reqam we man kunimaj ta Tzij ri’, kab’e uchapik ri’, k’o jun nim tojb’al kutojo, kataq chik pache’ xuquje’ kab’e uchapik pa aninaqil, jacha ub’im ri q’atol Tzij chi rij ri’”, xcha’ ri Ministro rech Gobernación.

Rumal ri’ eri Ukab’ K’amal B’e rech ri Centro rech Control Telemático rech ri Mingob, xub’ij eri tob’chakub’al ub’i’ Dispositivo rech Control Telemático (DCT), are jun tzukunem rech terenb’em wi rilik ri kuk’ut jawchi’ keriqitaj wi ri winaqil keqam ri’, are kaq’alajisan pa aninaqil chi kech ri q’atb’al Tzij we k’o ri k’ax kub’an ri winaq ri’.

Ub’antajik rech oksab’al

Eri Ministro rech ri Ya’olchajinem pa Amaq’ xub’ij chi k’o ri’ 2 mil chi tob’chakub’al ri’ rech kataq ukojik rumal ri Organismo Judicial (OJ), rech kukoj pa le kojb’al rech ri Control Telemático pa le q’atoj Tzij.
“We chakub’al ri’ are kamajtaj b’i ukojik kumal nik’aj chik tinamit pa uwachulew, ri k’o pa ucholaj kunimaj ri ya’talil chi kech ri winaqilal xuquje’ rech kanimax kib’antajil pa taqanem Tzij”, xcha’.

Eri tob’chakub’alil ri’ are la’ ke’uchajij pa amaq’el ri winaq che ri e k’o pa q’atoj Tzij ri yach’om pa kimop ri’, ri k’o jun rilob’al rech kowilaj ch’ich’ reqam, rech maj jun karesaj tane’. Xuquje’ eri tecnología IP68 ri’, ri kukub’sisaj ukojik ri tob’chakub’al rech kub’an ta k’ax rumal tukun ulew xuquje’ rumal ri ja’.

Reqam ri Servicios Basados pa uriqik (LBS, ub’i’ pa inglés ch’ab’al), xuquje’ reqam ri Sistema rech Posicionamiento Global (GPS), rech kuk’utu jawch’ kariqitaj wiri’.