Eri Subdirección General rech Análisis rech Información Antinarcótica (SGAIA) rech ri Wokajil Ajchajil Tinamit (PNC) pa k’isb’al wuqq’ij kanoq xkib’an jun nimalaj tzukunem, rech xkiriqo xuquje’ rech xkiporoj k’i taq peraj chi tiko’n awan kunab’alil rech rulewal aj iximulew.
Pa le aldea Xepón Grande, Malacatancito, Chinab’jul, eri reqa’lenel antinarcóticos ri xkiporoj chi’ 2 mil 207 rajilab’al ichaj tiko’n rech marihuana ri’ eri rajil are Q828 mil 750 chi pwaqil ri’. pa jun chik tzukunem riqonik ri’, xb’an pa le k’ache’laj rech ri aldea Aguacate rech Livingston, Izabal ri’, chi la’ k’ut xporox wi 17 mil 460 raqan ichaj tiko’n rech coca, eri rajil are Q174 mil 600 chi nimalaj pwaqil ri’.
Xuquje’ ri wokajil ajchajil tinamit ri’ xkib’an jalajoj taq b’anoj utzijob’exik chi ke ri winaqilal chi rij taq ri k’ax kupetisaj ri utikik ri awan kunab’alil chi’. Are la’ rech kaq’atexik ri b’anoj k’ax kukmal ri uwinaqilal ri narcotráfico ri’.
Eri b’anoj poranem q’atenik ri’ are la’ xtaq ub’anik rumal ri K’amal B’e rech iximulew pa le uchakunik ri Ministerio rech Gobernación ri’ (Mingob) rech kaq’atexik ri narcotráfico ri’ ruk’ taq nik’aj chik b’anoj k’ax kab’an pa rulewal ri amaq’il. Eri uq’atexik ri b’anoj taq tiko’n rech awan kunab’alil ri’ xuquje’ ri kaq’atexik ri nik’aj molaj b’anol k’ax ri’, are la’ rech yab’al uchuq’ab’ ri b’anoj chajinem tzukunik xuquje’ rech ri utzilaj chajinem winaqilal kab’an ri’.