Are uwach ri k’ak’ taqanik tajin pa rachoch tz’apib’al e’ajpache’ xuquje’ are uya’ik uchuq’ab’ ri uwach q’atb’an tzij, kimik k’ut e k’o keb’ k’ak’ nimaja rech videoaudiencias xekoj pa le Centro rech Cumplimiento rech Condena rech taq Ixoqib’ Fraijanes I, k’o pa Fraijanes, Iximulew ri’. Eri b’anon komonchak pa wokajilal ri’ are rech uya’ik uchuq’ab’ ri b’anon taq q’atoj tzij, ri ucholajil ri q’atojchak pa taq rachoch tz’apib’al e’ajpache’.
Le Viceministra rech Antinarcóticos xuquje’ Seguridad Fronteriza, Claudia Palencia, sib’alaj xuya ub’ixik che ri k’ak’ taq nimaja rech b’anoj k’otoj taq q’atoj tzij pa uwachwuj kemchokonsab’al, xuquje’ rech uq’atexik riqon k’ax kupetisaj pa taq kak’amik b’i ri ixoqib’ e’ajpache’ pa taq ri q’atb’al tzij ri’. “Ruk’ wa’ are rech kab’an ri q’atonem tzij pa kub’alil, pa suk’alil xuquje’ pa aninaqil ri’ rech are chi’ kek’oji pa taq q’atoj tzij ri ixoqib’ ri’”, xcha’.
Rumal ri’, ri K’amal B’e rech ri Organismo Judicial (OJ) xuquje’ rech ri Corte Suprema rech Justicia (CSJ), eódulo Cifuentes Maldonado, sib’alaj xuya utzijol che ri ukojik taq ri salas rech videoaudiencias are jun q’axenem k’o nim retal upatan pa le ya’ik uchuq’ab’ ri q’atoj tzij kab’an pa rulewal taq ri tinamit. “Kaqaya’o b’a’ uchuq’ab’ ronojel ri q’atoj tzij che ri are katob’an pa le modernización rech ri sistema judicial ri’ xuquje’ pa ya’ik uchuq’ab’ taq uchak ri’”, xcha’.
Le Magistrado Vocal XII rech ri CSJ, xuquje’ are K’amal B’e rech ri Cámara Penal, Gustavo Morales, sib’alaj xuya utzijob’el che ri cholchak are kuk’ut retal ri eqele’nchak pa komon wokajilal ri’ ruk’ le ub’anik ri modernización rech ri sistema judicial xuquje’ rech kachomaxik ri utzalaj b’anowem pa taq q’atoj tzij. “Eri ub’anikil ukojik ri videoaudiencias ri’ are rech kuya uchuq’ab’ ri chajinem pa wokajilal, rech paqal taj rajil ri puqchajinem tzukunik kab’anik, xuquje’ rech utz pa suk’alil kachajixik ri ixoqib’ pa rachoch taq japache’ ri’”, xcha’.
Le komon chakunem rumal le Ministerio rech Gobernación (MINGOB) xuquje’ eri wokaj uwach q’atb’al tzij k’o chik b’elejeb’ chi salas rech videoaudiencias ukojom pa taq rachoch ri japache’ tz’apib’al. Eri q’atb’al tzij kakib’ij, ch’ob’om chik k’o belejeb’ chi salaj ri’ kakojik, rech kaya’ik uchuq’ab’ ri ukojik wari’ rech ya’tal b’a’ ub’anik ri b’anon q’atoj tzij jewa’ ri’.