Eri e’ajchajinelab’ rech ri Subdirección General rech Análisis rech Información Antinarcótica (SGAIA) rech ri Wokajil Ajchajil Tinamit (PNC) xkib’an pawe q’ij, pa junamil k’o k’i chi tzukunem xb’an pa taq k’olib’em rech qatinamit, k’o ri xriqitaj wi loq awan kunb’al, peraj tiko’j awan kunb’al xuquje’ k’o ri jun winaq xchap loq rumal k’o pa b’anoj narcoactividad ri’.
Pa le tzukunem q’atenik xb’an pa taq le k’ache’laj rech Las Cruces, Petén, chi la’ eri e’ajchajinel e’ajq’atenel awan kunb’al pa tinamit xkiriq k’ut, xkiporoj k’ut 119 mil 222 chi rajilab’al raqan chi tiko’n rech marihuana ri’. Eri awan kunb’al xriqitaj ri’ eri rajilab’al are nimapwaq Q44 millones 708 mil 250 ri’. Ruk’ ri xriqitaj ri’ xb’an jun nimaq’atenik uwach ri narcotrafico ri’ che ri katikom ri awan kunb’al ri’ pa taq le peraj juyub’ ri’.
Xchap k’ut, a Jefferson N, 23 ujunab’, ri are xchapik are chi’ tajin che jun b’anoj k’ax ri’, rumal ri’ xchap loq pa jun nimatzukunem rech uq’atexik awan kunb’al pa Jutiapa ri’. Are chi’ xchapik, xriq 13 nitz’k’olib’al ruk’ marihuana, wuqub’ uware rilik k’olib’al ruk’ cocaína xuquje’ Q75 chi pwaqil b’otolik.
Je jas, k’o jun kejach’ich’ ruk ri placas M 544LFP xriq loq, are kab’ixik ub’inisam rumal ri jun achi ri’.
Eri e’ajchajinel rech q’ateb’al awan kunb’al pa tinamit, xkiriq k’ut 122 mil 810 chi pwaq b’otolik, keb’ k’olib’al ruk’ cocaína, k’i uwach taq wujilal xuquje’ nik’aj chik jastaq awam, are la’ xk’am b’i rech kaq’alajisax uwach ri’. Eri xq’atexik ri’ are la’ xb’an pa komonchak tob’anik ruk’ le Subdirección General rech Investigación Criminal (SGIC) xuquje’ kuk’ rajq’atol tzij ri MP.
Ruk’ ri b’anoj taq tzukunem q’atenik ri’ are kaq’alajisax ri nimachak sib’alaj tajin rumal le Wokom K’amal B’e Amaq’ Iximulew pa le uchakunib’al le Ministerio rech Gobernación ri’ ub’i’ (MINGOB) pa le kaq’atexik ri wokom nuk’molaj e b’anol k’ax pa taq nimatinamit e k’o apanoq, rech uq’atexik ri narcotráfico, ri ch’ijom k’ax chak chi kech ri winaq, ri kaq’axeb’al winaq pa qatinamit maj pa usaqil, je jas uq’atexik nik’aj chik b’anoj k’ax ri’.