Pa jun tzukunem xb’antaj kumal e ajchajil tinamit, kumal reqa’lenelab’ ri jalajoj taq uwokajilal ri subdirecció General rech Investigación Criminal ri’ (SGIC) rech ri Wokajil Ajchajil Tinamit (PNC), sib’alaj e k’o 67 chi molaj b’anol k’ax xeq’atexik pa le nab’e q’ij rech enero pa le 31 rech julio rech pa junab’ ri’.
eri rajilab’alil ri’ are kuk’utu ri molaj e b’anol k’ax e chapom ri’.
Eri q’atb’al tzij rech ri SGIC xkib’ij e k’o 527 e chapom ri, 276 chi achijab’ xuquje’ e 251 chi ixoqib’ ri’. Eri nik’aj molaj b’anol k’ax e ajtoq’il pwaq e are qas xeq’atexik, e k’o 42 chi molaj b’anol k’ax ri’ e chapom kumal ri e ajchajil tinamit, e k’o 369 e chapom pa konojel.
Eri riqom
Eri e ajchajil tinamit k’o 766 chi b’anoj tzukunik kib’anom ri’, rumal ri’ k’o 32 chi k’aqb’alil kiriqom, k’o jun raqarik k’aqb’al, k’o oxib’ raqarik k’aqb’alil, k’o 17 chi kemol tz’ib’, k’o 55 chi tolvas, k’o oxib’ chi k’aqb’alil, k’o 1 mil 243 chi ub’aq’ k’aqb’alil, k’o 233 chi ch’aweb’alil, k’o waqib’ chi kejach’ich’ xuquje’ e k’o waqib’ chi ch’ich’ e chapom ri’, k’o waqib’ ch’ich’ rech q’axeb’al tzij rech eqam riqom, k’o job’ raqarik k’aqb’alil riqom, ruk’ jun k’aqb’alil xaq b’anom xuquje’ ruk’ Q318 mil 214 riqom kuk’ ri jalajoj taq molaj e b’anol k’ax.
Eri e ajb’anol k’ax chi ke winaq e chapom
Pa k’i taq tzukunem b’anom ri’, k’a te ri’ pa le zona 10 rech pa uk’u’x nimatinamit, eri reqa’lenel ri Sección contra la Trata chi ke winaqib’ ri’ xkichap ri’ e kajib’chi e ajb’anol k’ax ri kab’ixik e uwinaqil ri jun molaj b’anol k’ax kakib’an ch’ijom chak chi ke winaq ri’. kab’ixik e are ri nik’aj b’anol k’ax ri’ xkikamisaj jun winaq colombiana ri’ pa México, pa le junab’ 2019.
Eri q’atb’al tzij rech chajin tinamit xkitzuj ri’ che pa le 2022 xeq’atexik rech xechapik e 66 chi molaj b’anol k’ax ri’, pa taq le k’olib’alil che ri xkitoq’ij wi pwaq chi ke ri winaq.