Xjaq uwach ri b’anoj Chomanem pa Taqawokajchak rech ya’ik uchuq’ab’ ri chajinem ri q’atenik k’ax ri’ pa Iximulew

Eri B’anoj Chomanem pa Taqawokajil rumal ri Ministerio rech Gobernación (Mingob) xuquje’ kumal ri wokajil chak meb’il k’o e’ajchoq’e rech nimatinamit Iximulew rech Xjaq Uwach ri ri Nim Jamalil Tzijob’elil pa Wokajil ri’ pa le lajun q’ij rech mayo ri rech taqim katún ukojik ri q’axeb’al kub’al tzijol b’ixik chi rij ri k’ax kab’anik, rech kachomaxik ri rajwaxik rech ri chajinem xuquje’ rech are katob’anik uq’atexik ri b’anoj taq k’ax pa ronojel ri rulewal tinamit aj iximulew.

Eri Ministro rech Gobernación, Francisco Jiménez, are xuk’am ub’e ri molin ib’, xuya ub’ixik utzijol ri chak ub’anom pa le uq’atanik, k’o 8 mil 364.25 upalb’alil ri cocaína xuquje’ e k’o job’ chi winaq xechapik e k’o pa narcotráfico, eri jun chi ke are ri’ ub’i’ alias “Lupillo”, are jun chi ke ri e jok’al b’anol k’ax ri sib’alaj e tzukum pa Iximuelw rumal e k’o waqxaqib’ e ajchajin tinamit xe’ukamisaj.

Xuquje’ eri nim ajpatan ri’ xub’ij eri puqchajinem tzukunik sib’alaj katajinik pa le kaq’atexik ri pandilla xuquje’ ri e ajtoq’inel pwaq, ri k’o chik kak’al kajilab’al b’anol k’ax e chapom xuquje’ e k’o 569 chi e ajtoq’inel pwaq e chapom ri’. Xuquje’ xub’ij k’o 850 chi puqchajinem tzukunik b’anom pa le uwach ri Cholchajinem ub’i’ Plan Control Territorial rech Áreas Fronterizas, ri xetaq wi e 16 mil chi e ajchajil tinamit xuquje’ e k’o 2 mil 645 chi ch’ich’ rech chajinem xetaq pa q’atenik ri’, k’o 223 mil 050 chi raqan ichaj tiko’n xporoxik, pa konojel e k’o lajk’al chi winaq ri’ xechapik rumal jalajoj taq kuwach xuquje’ rumal k’o ri xriqitaj kuk’.

Rumal ri’, eri Viceministro rech Antinarcóticos, Werner Ovalle, xub’ij eri jamal uwach b’anoj chajiem ri’ are la’ kuya ub’e ub’anik pa saqil komonchak kumal ri taqawokajil xuquje’ kumal ri wokaj e ajpoq’sal meb’il ri’ rech kakiya uchuq’ab’ ri chak rech chajinem tzukunik kumal ri e sak’ajil e ajchajinelab’ rech ri Wokajil Ajchajil Tinamit (PNC), ruk’ katob’anik ri wokajil poq’sal chak meb’il k’o rajchoq’e k’o nim upatanib’al pa le b’anoj cholchajinem ri’.

Xuquje’ eri Viceministro Ovalle xub’ij e pa le nab’e b’anoj uwach chakunem, eri komonchak are xb’an pa job’ runimal chak pa aninaqil, are ri’: kaq’atexik ri ajtoq’inel pwaq chi ke ri wokajil e ajpoq’sal uk’iyal jastaq ri’, rech taq k’ayib’al xuquje’ rech kak’ayix wi k’i jastaq, xuquje’ rech q’atenik awan Jastaq kak’ayixik, jeri’ rech kaya uchuq’ab’ ri chajinem pa taq nimab’e, pa taq puertos, pa taq aeropuertos xuquje’ pa k’ulb’a’til juyub’ rech amaq’il.

Pa le riqonem ri’, xb’an pa le Nimaja rech Riqib’al ib’ rech ri Taqawokajnem rech ri Ya’olchajinem pa Amaq’, xe’opan wi rajchomanelab’ ri Fundación rech ri Desarrollo rech Guatemala (FUNDESA) ri’, ri Cámara rech Industria Guatemala (CIG) ri’, ri Asociación rech Exportadores rech Productos no Tradicionales (AGEXPORT) ri’, ri Coordinadora Nacional rech Transportes (CNT), ri Asociación rechTransportistas Internacionales (ATI) ri’, ri Cámara rech Comercio Guatemalteco-Americana (AmCham) ri’, ri Cámara rech Comercio rech Iximulew (CCG) ri’, ri Cámara rech Comercio xuquje’  Industria Guatemalteco Mexicana (CAMEX) ri’, ri Cámara rech ri Agro Guatemala (CAMAGRO), ri Cámara rech Transportistas Centroamericana (CATRANSCA) ri’, ri Cámara Empresarial rech  Comercio xuquje’ Servicios (CECOMS) ri’, ri Comité Coordinador rech Asociaciones Agrícolas, Comerciales, Industriales xuquje’ Financieras (CACIF) ri’.

Xuquje’ e are jun xek’oji ri Sección rech Asuntos Antinarcóticos xuquje’ Kojob’al rech ri Taqanem (INL) ri’, ri Oficina rech ri Democracia xuquje’ Gobernabilidad (USAID) ri’, ri Consejo rech Usuarios rech ri  Transporte Internacional (CUTRIGUA) ri’, ri Cámara Empresarial rech Comercio xuquje’ Servicios (CECOMS) ri’, ri Cámara Guatemalteca rech Alimentos xuquje’ Bebidas (CGAB) ri’, ri Cámara Guatemalteca rech Transporte rech Carga ri’, ri Gremial Lógistica rech Guatemala (GLG) ri’, ri Servicios Integrados rech Exportación (SIEX) ri’, ri Coalición rech ri Seguridad Ciudadana ri’, ri Asociación rech Navieros rech Iximulew ri’, ri Gremial rech Graneleros rech Iximulew, Combex-Im ri’, xuquje’ Crime Stoppers ri’.

Noticias Recientes