Xriqitaj awajil ruk’ jastaq pa rachoch japache’ tz’apib’al ub’i’ “El Infiernito”

Pa nimaq’ab’, e k’o 400 chi e ajeqa’lenel ri chakuja rech chajinem rech ri Wokajil Ajchajil Tinamit (PNC) xuquje’ ri Grupo Élite rech ri Sistema Penitenciario (SP) xkib’an jun nim puqchajinem tzukunik rech xkiq’atij kuwach ri winaq e tz’apilik pa le Rachoch ri Japache’ ub’i’ Centro rech Alta Seguridad Canadá, ub’ixik kab’ixik “El Infiernito”, pa Escuintla, ruk’ kiq’axexik ri e 225 chi uwinaqil ri pandilla rech ri Barrio 18 che ri e tz’apilik pa japache’.

Eri Ministro rech Gobernación, Francisco Jiménez sib’alaj xuya utzijol che we puqchajinem tzukunik xb’anik rech xq’atexik ri ch’ojinik pa le japache ri’, ri tzaq kanoq pa kaq’ab’ ri winaq e tz’apilik chi’, rumal man k’ot chi jun xeq’atenik. Xuquje’ are xub’an ri’ xaq xu’ wiri’ xchajix chi rij taq ri japache’ ri’ man k’ot chik chajinik xb’an chi ke ri e tz’apil chi’.

Are chi’ xeq’atex kuwach ri e itzelalaj e ajpache’ ri’ xuquje’ xb’an kowonem xq’atex ri tukun ib’ xkib’an pa rachoch japache’ ri’, rumal ri’ eri Viceministra rech Seguridad, Claudia Palencia xub’an jun uwa’katik pa le rachoch ri japache’ tz’apib’al ri’ rech xub’an usolixik ri chajinem tajin chi’ kumal ri wokaj ajchajinelab’ rech uq’atexik ri jastaq ya’tal taj ka’ok chi’.
pa le tzukunik ri’, eri ajchajinelab’ are xkikojo ri chakub’al rajwaxik rech xkitzukuj ri kakiwajo wi kib’ kakiwajo wi jastaq rech b’anoj k’ax pa le japache’ tz’apib’al “El Infiernito” ri’.

Rumal ri’ eri Ministro Jiménez xuq’alijsaj ub’ixik chi k’o ki b’anoj k’ax xkib’an ri winaq e tz’apil chi’. “Xaqiriq k’ut k’i uwach utz taq jastaq chi’, k’i taq tem rech b’anoj etz’anem pa kemtz’ib’, k’i jorob’sab’al jastaq, k’i wupib’al kaqiq’ xuquje’ k’i raq’ansab’al uqul tzij uqul b’ix, ruk’ jun k’olib’al rech k’iyirsib’al e awajib’ rech ja xuquje’ jun k’olib’al ja’ rech cocodrilos, are wa’ juntir xuq’alajisaj chi maj chajinem xb’an chi’ pa rachoch japache’”, xcha’.

Pa le puqchajinem tzukunik komon kumal reqa’lenelab’ ri División de Protección a la Naturaleza (Diprona) de la PNC, rech kekolik xuquje’ rech keya wi ri’ awajil keriq loq, chi’ xeriq wi cocodrilos, nima’q taq ayin, ixpataq’, kisiy chajchoj kij, e k’i tz’ikin jalajoj kuwach, ruk’ nik’aj chik, ri xek’am b’i pa jun kub’al k’u’x k’olib’alil rech kekol wiri’, jeri’ k’o k’i taq jastaq maj pa usaqilal upetib’al xriq kumal ri e ajchajil tinamit pa taq ri tz’apib’alil ri’, che ri keriqitaj wi ri e ajpache’. Rumal ri’ eri q’atb’al tzij xkimaj k’ut utzukuxik juntir kuwach ri’, rech kakich’ob’o jachin ri winaq e ajmak chi rij ri xekojow ri jastaq naj kapetib’al pa rachoch ri japache’ tz’apib’al ri’. 

Noticias Recientes