Pa kaq’atexik nik’aj molaj b’anol k’ax ri’ ruk’ ri b’anoj taq k’ax pa nimatinamit e k’o apanoq chi rij wari’ tajin kakib’an ri puqchajinem kumal ri e’ajchajin tinnamit ri’ pa le kab’an wi ri k’ax ri’ pa uk’u’x nimatinamit xuquje’ pa taq tinamit rech pa Amaq’. Eri puqchajinem kumal e’ajchajin tinamit are xb’an pa juntir taq le wokja ri’ che ri qas kak’ulmataj wi ri k’ax, rumal ri’ k’o uk’olib’al chajinem xkoj pa le k’olemal pa nimatinamit rech xilik le kitzijol le winaqib’ le ch’ich’ keb’inisaxik.
Eri k’amal b’e rech ri Wokajil Ajchajin Tinamit (PNC), David Custodio Boteo, pa tzijolinem xub’ij che pa le chak b’anom e chapom chik e 7 mil 072 chi winaqilal ri’ rumal xkib’an jalajoj ri kimak, xuquje’ xeriqitaj e 399 chi ch’ich’ e eleq’am b’i pa junab’ ri’. Xuquje’, xb’antaj kowonem xriqitajik 415 chi k’aqb’alil, 67 chik chi kupkaq k’aqb’al, 47 chi raqaj k’aqb’al, 38 chi k’aqb’al k’i kak’aqanik, 8 chi k’aqb’al xaq b’anom xuquje’ keb’ chi k’aqpulunk’un.
Eri Custodio Botero xuquje’ xub’ij che ch’ob’om chik kajipixik ub’anik ri puqchajienm kumal ri wokajil ajchajin tinamit kuk’ ri e’ajchajin amaq’i pa taq wokja xuquje’ pa taq tinamit che ri qas kab’an wi ri k’ax, ri uq’atexik ri narcotráfico, ri pandillas, ri e’ajk’ayin taq awan kunb’al xuquje’ nik’aj chik b’anoj k’ax. “Ma kojuxulantaj pa le b’anoj ri qachak ri b’anoj chajinem pa rulewal qatinamit rech b’a’ pa joremal kek’oji ri winaqilal ri’”, xcha’.
Pa k’isb’al le wuqq’ij ri’ eri e’ajchajin tinamit xkichap loq e 800 chi winaqil ri’ rumal jalajoj ri k’ax xkib’ano e k’o 163 ri taqom kichapik pa rulewal tinamit. Xuquje’ k’o 88 chi k’aqb’al maj uwujil xriqitaj ri’ xuquje’ e k’o ch’ich’ e’eleq’am b’i xeriqitajik, pa jun nim uq’atexik xb’an ri’ kumal ri nuk’wokaj b’anol k’ax.
Eri Custodio Boteo xub’ij ri’ che xya uchuq’ab’ ri ya’olchajinem pa rachoch taq tijob’al, rech kechajixik ri e’ajtijoxel, rech kaq’atexik ri b’anoj k’ax chi kech, rech ke’ux ta kuk’ ri pandillas ri’.
Xuquje’ eri k’uttijonem chi kech ri e’ajtijoxel ri’ ar la’ ketijox rumal le Subdirección General rech Análisis rech Información Antinarcótica (SGAIA) rech ri PNC, rech kepixb’exik ri ab’om alitom chi rij taq ri k’ax wene’ kakiriqo xuquje’ rumal k’o le q’atb’al tzij chi rij we kakitijo ri awan kunb’al kaq’ab’arisanik.
Pawe q’ijol ri’, eri e’ajchajin q’atenel awan kunb’al ri’ eri kataqim ri’ are rech uk’amsaxik chi kech ri winaqil rech qastzij b’a’ kakib’an loq ri b’iw ub’xik ri k’ax kakiriqo ri e’ajtijoxel pa le ch’aweb’al ruk’ ri Crime Stoppers, pa le 1561, pa le chat rech WhatsApp 3764 1561 xuquje’ pa le sitio web http://tupista.gt ri’, je jas ya’ik uchuq’ab’ ri kub’al tzij chi kuwach ri e’ajchajinelab’ kuk’ ri e’ajtijoxel ri’.