Eri Ministerio rech Gobernación pa le upatan ri Wokajil Ajchajil Tinamit xukoj jun b’anoj ya’olchajinem ri’ rumal kapetib’al ri winaqil centroamericanos e ajq’axel b’i pa le rulewal qatinamit ri’, rumal k’u ri’ are taqim kachajixik pa we amaq’, xuquje’ rech k’o ya’olchajinem chi ke pa taq ke’ok’ow wi, rech k’ot k’ax kakiriq ri’ xuquje’ rech man k’ot jun kub’an tane’ itzelal chi ke.
Are wari’ jun cholchak uk’amom juntir uwach rech kub’an ya’olchajinem chi ke ri winaqil centroamerican e ajq’axel b’i pa amaq’ ri’ rech kakiriq ta k’ax pa taq nimab’e, rech pa komon wokajil katob’anik pa taq ri rajwaxik chi ke ri’ rumal ri’ eri q’atb’altzij chi’ rajwaxik ri’ kukoj ja k’olib’alil rech kaya’ wiri’ are chi’ keq’ax ri’.
Pa le ukojik wari’ e are jun ketob’an ruk’ ri’ le Subdirecciones Policiales, ri Unidades Especialistas xuquje’ kuk’ ri reqa’lenel ri Comisarías, ri ketatb’enik pa taq ri 15 uk’olib’alil ya’olchajinem ri’ pa taq kik’owik ri winaqil centroamericanos pa we amaq’, ri kek’oji pa taq le rulewal tinamit rech Petén, Izabal, Zacapa, Jutiapa, Chiquimula, Escuintla xuquje’ pa San Marcos ri’.
Xuquje’ xchomaxik kitaqik b’i pa taq ri ch’ich’ kek’omoj b’i chinaqaj katinamit ri’ are wa’ tob’anik kab’an chi ke ri ketzalix b’i pa taq katinamit eri man man k’ot kuwujil keqam loq rech ke’ok’ow ri’.
Rumal eri Subdirección General rech Salud Policial k’o jun ambulancia xuquje’ e ajkun xe’ukoj che ya’ol nab’e kunanik ri rajwaxik chi ke xuquje’ xjach b’i na’ojil chi ke konojel ri reqa’lenel ri e ajchajil tinamit rech kakisab’isaj kib’ xuquje’ rech uq’atexik jun itzel yab’il rech ri COVID-19 ri’.
Rumal k’ut che are wa’ jun cholchak patan kab’an pa juntir rulewal amaq’ ri’ xuquje’ ri katerenb’ex ri’ rilik ri jun nim b’anoj patan ri’ xkoj ri’ jun Centro rech Comando xuquje’ K’olib’al chajinem rech kiq’atexik e ajb’anol k’ax xuquje’ ri b’anoj ch’ojinik ri’, che ri xk’ulmataj wi utz b’anoj xuquje’ ruk’ ri itzelb’anik ri’.
Rumal ri’ eri Subdirección General rech Investigación Criminal xe’utaq ajchajinelab’ rech e are kakib’an tzukno’jchak rech uq’atexik taq ri q’apoj taq pandillas xuquje’ ri nuk’wokaj kamisanem pa we amaq’.
Ruk’ ri b’anoj patan ri’ eri Ministerio rech Gobernación tajin kutzukuj ya’ol kub’sal k’u’x pa le cholk’aslemal taqanib’al ri’, rech uq’atexik b’anoj k’ax, xuquje’ rech uchajixik kiq’axnik winaq ri’, rech uq’atexik ri jun itzel yab’il rech ri Coronavirus COVID – 19 pa we amaq’ ri’.