E are k’ut ri kakaj kakik’am utzijolil chi rij ri b’anoj chomanem q’atam chik kumal ri q’atb’altzij rech ri Gobernador Departamental rech Nab’ajul, jacha’ ri xutaq ub’anik rumal ri Tercer Viceministerio rech Q’atel k’ax, rumal ri’ we kamik xkiriq kib’ pa le Brigada rech Infantería rech xechoman chi kuwach ri 16 chi e ajkalte’ib’ chi rij uq’atexik ri b’anoj ch’a’ojinik chi rij ri k’amq’aq’ ri’.
Eri jun chi ke, Eliseo Ortiz ajkalte rech San Ildefonso Ixtahuacán, xub’ij che ri are sib’alaj karaj kuch’ob’ ri chak kub’an ri jun empresa ri kuya’ ri k’amq’aq’ chi’ xuquje’ rech k’o karaj kub’ij le kuchomaj ri are chi rij wari’, rech pa utzilem kachomax uq’atexik ri b’anoj ch’a’ojinem chi rij wari’.
Xuquje’ eri Consejal suplente rech Chiantla, Raúl Mérida Mérida, xub’ij che pa uq’ab’ tinamit ri’ man k’o ch’a’ojinem chi rij k’amq’aq’ kik’ulmam tane’, emu wa’ ri kakaj ri’ are rech kaketa’maj jas che e k’o pa le chomanem rech q’atel b’anoj ch’a’oj ri’.
“E pa qatinamit man k’ot b’ano ch’a’oj ri’ xuquje’ k’o ri’ jun k’asaj chi’ emu wa’ ri’ kech ri ajkalte’ib’ e ok’owinaq man xkitoj ta kanoq, chi rij wari’ k’o jun chomanik kojtajin che ub’anik chi rij rech pa pa utzilem junamil utojik kab’an ri’, tajin kujtob’an che uchomaxik wari’ rech maj b’anoj ch’a’ojinem ri’”, xcha’ ri Mérida.
Eri uk’amol ub’e ri ENERGUATE xub’ij k’ut che k’o jujun taq b’anoj ch’a’ojinik tajin kakiri ri e rajchak pa le rilik usik’ixik ri ajilab’al rech ri’, eri Mérida are wa’ xub’ij rumal k’ut eri e ajchak man qas ta utz usik’ixik wa’ kakib’ano rumal ri’ k’o k’asaj ri’, xcha’.
Are wa’ ri urox ri riqoj ib’ kab’an rumal ri wokajil Estrategia Departamental rech Atención rech q’atel Conflictividad (EDAC) ri’, rumal ri ub’e’al le ilonem xuquje’ chonamik rech q’atel ri ch’a’ojiem pa tinamit ri’ (ENAC) ri taqom ub’anik rumal ri K’amal b’e Amaq’ Alejandro Giammattei, pa reqe’lenik ri Tercer Viceministerio rech Q’atel k’ax rech ri Ministerio rech Gobernación, rech wari’ uchomaxik uq’ateik ri 16 chi b’anoj k’ax ch’a’ojinem chi rij ri ya’el ri k’amq’aq’ pa Nab’ajul ri’.