Kemon tzijolil: Eri Estados Unidos, Iximulew xuquje’ México k’o k’ak’ chomanem ketajin che ub’anik chi rij kiq’axenik winaqil pa amaq’ilal ri’

Eri ajpatanel rech ri Estados Unidos rech América, Guatemala xuquje’ México xkimol kib’ pa 28 rech febrero rech 2024 pa le Departamento rech Estado, Washington DC, Estados Unidos, rech xkimol kib’ pa jun chomanem rajpatan oxib’ taqawokajil ri’ rech b’anoj kemon chomanem chi rij ri kiq’axenik ri winaqil pa taq amaq’il ri’. eri molin ib’ ri’ xk’am ub’e ub’anik rumal ri Secretario rech Estado, Antony Blinken, rumal ri  Secretario rech Seguridad Nacional, Alejandro Mayorkas xuquje’ rumal ri asesora presidencial rech Seguridad Nacional, Elizabeth Sherwood-Randall, pa ub’i’ ri rajno’jinel ri k’amal b’e rech ri Estados Unidos; xk’oji ri Ministro rech Relaciones Exteriores, Carlos Ramiro Martínez xuquje’ ri Ministro rech Gobernación, Francisco José Jiménez xk’oji pa ub’i’ Iximulew; xuquje’ ri Secretaria rech Relaciones Exteriores, Alicia Bárcena pa ub’i’ México ri’. Eri molin ib’ xuya’o uchuq’ab’ ri nim tob’anem chi kuwach ri oxib’ ajpatan ri’, chi rij taq ri wokomalil xuquje’ ri chakunem, ri ukojik ri taqanem tzij pa taq k’ulb’a’til pa amaq’il, rech jikomal ya’ik chak xuquje’ ujikomal kiq’axenik winaq pa amaq’il ri’. Pa le molin ib’, eri Canciller Martínez xuya ub’ixik che naj teri’ chuwe’q kab’ij uq’ij Iximulew kab’an wi ri nim riqonem rech taqawokajilal ri’ rech Ya’ik Ub’ixik ri Taqonem rech Los Ángeles sobre Migración xuquje’ Protección ri’.

Eri chomanelab’ rech ri Estados Unidos xuquje’ México xkikotirsaj uwach ri ajchomanel rech Iximulew rumal pa utzilem xkik’ex kuwach ri k’amal b’e tinamit xuquje’ xkiya kitzij rech b’a ketob’anik pa le uq’atb’al tzij ri K’amal B’e Amaq’ Bernardo Arévalo rech ketob’anik che ya’ik uchuq’ab’ ri taqawokajil xuquje’ ri utz no’jk’aslemalil b’anob’al pa Iximulew.

Eri chomanelab’ ri’ qas junam b’a’ ri xkichomaj pa aninaqil rech uq’atexik ri k’ax pa uwokomal kiq’axenik ri winaqil pa amaq’il. Rech b’a’ kechoman chi kuwach chi rij upatanib’al ukojik ri pwaq meb’il pa Iximulew, rech kab’an pa uwokomalil xuquje’ kachomax ub’anik utz kilik ri winaqil, rech k’o tijonem, rech k’o k’amsaqil xuquje’ kachoch winaq pa tinamit.
Eri ajchomanel ri’ junumistajik xechoman chi rij rajwaxik kakojik jacha ri poq’san meb’ilem, rech kakoj k’i jastaq rajwaik pa le oxib’ tinamit amaq’ib’ xuquje’ rech yab’al chak pa taq ri tinamit ri’.

Eri chomanelab’ ri’ xkik’am uq’ab’ b’anoj chak ri’ rech k’o ri chak kaya chi ke ri winaqil che ri keq’ax b’i pa taq ri tinamit. Eri chomanel rech ri oxib’ taq nimatinamit sib’alaj xkib’iij che k’o nim upatanib’al rech kachomax b’anoj utzil che ri ya’talil winaqib’ xuquje’ reh kanimaxik ri tob’anem kumal taq ri tinamit, rech kakub’isax uloq’axik ya’ik kichak ri winaqil.

Eri oxib’ taq nimatinamit xkichomaj k’ut che rajwaxik kakiq’atij ri b’anoj ch’ijom k’ax chak chi kech ri winaqil pa kemon uq’atexik kataq ub’anik, rech k’o utz ri tzojolil kab’an ri’, rech pa kemon b’anoj tzukunem rech katerenb’ex uq’atexik ri b’anoj ch’ijom k’ax chak xuquje’ rech uq’atexik ri maj pa usaqil kiq’axenik ri winaqil pa taq amaq’il.

Pa le  tzijob’enik xuquje’ xchomaxrik b’anoj kemonchak tob’anik pa le taqanik tinamit xuquje’ rech kanimax ub’anik ri tob’anem pa taq k’ulb’a’til amaq’ rech Estados Unidos xuquje’ México xuquje’ pa Iximulew ri’.

Eri oxib’ kuwach ajchomanel ri’ xuquje’ xkiya kitzij rech kakoj jun puq chakunelab’ rech b’anoj puqchajinem rilik unimaxik wari’, rech kanimaxik ri taqanem tzij, pa k’ulb’a’til rech taq tinamit. Eri q’atb’al tzij rech chajin tinamit reh ri oxib’ nimatinamit sib’alaj ketob’anik reh uq’atexik taq ri b’anoj itzelal, rech ya’el b’ixik xuquje’ rech b’anoj puqchajinem pa kemon. Are wari’ kutun rib’ ruk’ unimarsaxik uwach ri tob’anem tob’anem katajin ri’ rech are la’ chak utzilem kab’an pa taq k’ulb’a’til pa amaq’il. 

Noticias Recientes