Eri K’amal b’e Amaq’, Alejandro Giammattei, xuya’ loq ub’ixik aretaq k’o riqb’al ib’ kuk’ ri Ministros ri xuchomaj ri’ uq’atej tzij xukojo jun molaj q’alanik ri’, are rech ya’el uto’ik rutzil kuwach ri winaqilal ri’ rech kaq’atexik ri jun k’ax yab’il rech Coronavirus COVID-19 pa we amaq’.
Eri q’atej tzij ri’ are kumaj uq’ij pa lunes 18 rech mayo 2020, are k’a te kaya’ chik jun ub’ixik ri’ are wa’ rech kakinimaj uwach kumal konojel ri winaqil tinamit. Chi ke wari’ are rech kojom ri’ ri toque de queda, rech ri lunes 18 pa taq le jo’ob’ rajilab’al kajb’al rech qajib’al q’ij pa taq le jo’ob’ rajilab’al kajb’al rech pa nimaq’ab’ pa jun chik q’ij, are wa’ kakojik k’a pa viernes 22 rech pa le ik’ ri’, chi’ k’u ri’ majun winaq kawa’katik, jeri’ chi ke ri ch’ich’ xuquje’ ri winaqil, jeri’ chi ke ri ch’ich’ kab’inisax kumal winaq, jeri’ ri ch’ich’ rech ke’uk’am wi winaq e ajb’inisaxel ri’, pa taq le q’ij ri’.
Eri q’atel tzij ri’ rech kekanaj kanoq pa kachoch ri winaqil, rumal ri’ eri winaqil kek’oji pa kachoch rech kakichajij kib’, k’a pa viernes 22 rech mayo pa le 17:00 kajb’al k’a pa liunes 25 rech pa le ik’ ri’ pa le 5:00 kajb’al rech pa nimaq’ab’ rech chik q’ij ri’.
rech man k’ot titz’ow ib’ ri’, are ya’talik kejaqik ri nima k’ayib’alil, ri k’ayib’alil rech sutaq, ri e ajk’ayil sutaq rech katijik rech pa taq wokja, ri kak’ayix wi sutaq chi ke winaq, ri uk’olib’al b’anoj k’ayib’al rech taq tinamit xuquje’ rech pa nimatinamit, pa le waqib’ (6:00) kajb’al rech saqarib’al pa le waqlajuj (16:00) kajb’al rech qajib’al q’ij, pa le 18 k’a pa le 22 rech mayo, e are ri’ ya’tal chi ke kakitoro rech kek’ayinik, chi’ kakinimaj b’a’ k’o kuxo’l winaq kakicholajisaj kib’ chi’, kikojom kuchb’al kich’ xuquje’ kakinimaj ronojel ub’anikil saqilb’anem ri’.
Jeri’ pa taq le kajb’alil rech jo’ob’ kajb’al rech saqarib’al pa le jo’ob’ kajb’al rech qajib’al q’ij (5:00 a 17:00 kajb’alil) ri’, rech kakitor ri’: ri ko’rme’l ja, ri pwaqb’al ja, ri aseguradoras, cooperativas, ri e ajilol wakax, e ajb’anol tiko’ninem, rech kechakun kuk’ ri wakax, kej, aq, ak’ ri’, ri e ajkun e ajilol kech awajil ri’ xuquje’ e ajilol rech taq ja’’il, xuquje’ ri ch’ich’ kakib’an tob’anik chi ke ri winaqilal, ri k’o sutaq kakik’am b’i pa taq ja rech warib’al k’olib’alil xuquje’ chi ke ri ja rech b’anoj warib’al ri’.
Man je ta ri’ chi ke ri ch’ich’ xuquje’ e ajchaj e ajkunanel ri’ xuquje’ ri e ajk’ayil wa/rikil, ri e ajq’axal tzijolil, ri e ya’el k’amq’aq’nil/k’amasaqil xuquje’ ri e ajk’ayil sutaq rech ch’awib’alil ruk’ ri ya’el retalil ri’; ri ch’ich’ rech wa/rikil, ri e ajilol winaq e kaminaq chik xuquje’ ri aseguradoras, jeri’ ri e ajchak che ri kechakun pa le call center rech e ajkunanel chi ke winaqi xuquje’ ri e ajk’ayil wa/rikil chi ke winaq pa taq kachoch, ri rajawaxik kojom kib’i’ ketal chi rij taq ri ch’ich’ kakib’inisaj xuquje’ kikojom katz’iyaqb’alil rech b’anoj taqkil ri’.
Xuquje’ man je ta ri’ ri e ajno’jchak tob’anel, ri e ajchajinel rech k’o rajchoq’e kichak, ri e ajkun, ri e yowab’ xuquje’ ri e ajchak che ri kechakun che ujachik sutaq pa taq kachoch winaq.
Pa keqale’nib’al ri’ k’o wi ri wokajil chakunem taq rech kakilo jas le kakib’anoj kajchak ri’ xuquje’ ri winaqil che ri kechakun chi kij, jeri’ ri ch’ich’ rech taq ajchak che ri kechakun pa taq ri wokajil ri’, rajawaxik b’a’ ya’tal kuwujil rech kechakun ri’ rumal ri Ministerio rech Economía.