Are wa’ xutaq ub’anik rumal ri k’amal b’e amaq’, Alejandro Giammattei Falla, pa reqa’len ri Ministro rech Gobernación, Edgar Leonel Godoy xuquje’ ri uchak ri e ajchajil tinamit ri tunum ub’anik ruk’ ri rech sak’ajil tzukunem ya’olchajinik ri’ xuquje’ eri nab’ejsab’al q’atel b’anoj k’ax are xub’an ri’ rech xqaj loq uchuq’ab’ ri b’anoj k’ax che jujun 100 mil chi winaqil pa le 29 rech febrero, chi’ k’u ri’ xqaj loq pa 2.9 rajilab’al ri’, are junam ri’ kub’ij xqaj loq pa jun 12.45 por ciento ri’.
Eri junab’ 2019 are pa le nab’e q’ij rech enero pa k’isb’al le ukab’ ik’ ri’, eri rajilanem kumal e ajchajil tinamit ri’ are xuk’utu che k’o 593 chi kamisanik xk’ulmaltaj kanoq ri’ emu wa’ pa junab’ ri’ are chik 448 ri’.
Pa taq le tinamit che ri qas xqaj loq uchuq’ab’ rajilanem are ri’ pa Iximulew, pa Escuintla xuquje’ Zacapa ri’.
Eri jun chik b’anoj k’ax che ri qas ek’o winaq xesak pa taq k’aqanik ri’ che jujun 100 mil chi winaqil re xk’ulmataj pa 5.8 rajilanem ri’, junam ruk’ pa jun 23.02 por ciento ri’, are ri 91 b’anoj kamisanik xk’ulmataj ri’.
Pa k’isb’al ub’ixik ri’ xya’taj ucholajil che ri qas xya’taj ub’ixik eri b’anoj k’ax chi ke ixoqib’ are xqaj loq pa 19.70% ruk’ ri oxlajuj ri xk’ulmataj kanoq pa junab’ jacha’ pa taq we q’ij ri’.