Eri tob’chakub’al kuya’o uchuq’ab’ ri q’atenik ri awan jastaq rech k’ayij pa Iximulew

Paq’ij 13 rech febrero ri’, eri K’amal B’e Amaq’il rukp ri Quinto Viceministro rech  Antinarcóticos rech ri Ministerio rech Gobernación (Mingob), ri Embajador rech Estados Unidos rech América, William Popp, xuquje’ ri Superintendente rech ri Superintendencia rech  Administración Tributaria (SAT) ri’. Xkib’an usolixik ri K’olib’al Chajinem pa Taqawokajil ri’ (PCI), k’o pa le kilómetro 176.8 pa juyub’al rech ri aldea Vado Hondo, Chiquimula ri’.

Rumal ri’ eri K’amal B’e Amaq’ ri’ xub’ij k’ut che nimalaj kumaltyoxij che ri K’amal B’e Amaq’ Estadounidense, rumal xtob’anik pa le kaq’atexik ri molaj e ajb’anol k’ax pa taq nimatinamit Amaq’ib’ ri’ xuquje’  rumal ri k’ak’ b’anoj rech esab’al rachib’alil ri xyat’aj pa le upatanil ri Sección rech Asuntos Antinarcóticos xuquje’ Aplicación rech ri Taqanib’al ri’  (INL, are ub’i’ pa inglés Tzij), rech katoq’axik ub’anik kasolixik ri kaxonach’ich’ xuquje’ ri ch’ich’ keb’insaxik, che ri e kojom pa le uq’axexik ri awan jastaq rech kak’ayixik, ri kiq’axexik winaq pa awalik xuquje’ ri awan kunb’al maj pa usaqil ri’.

Eri komonchak pa reqele’n ri PCI, are ri’ jun chakub’al nim upatanib’al pa le kaq’atexik ri molaj b’anol k’ax ri k’o kuwach ruk’ ri k’ayin awan jastaq pa taq k’ayib’al ri’ xuquje’ rech kaq’atexik ri kiq’axexik wianq maj kiwujilal keqam. Eri komonchak kumal ri wokajilal pa aninaqil rech ya’el utzijoxik chi kuwach xuquje’ rech pa le uq’atexik pa juntir kaq’atexik kiq’axenik winaq ri’ xuquje’ rech kaq’atexik ri b’anol k’ax  kepe pa taq nimatinamit naj, xcha’ ri Embajador Popp.

Eri chakum ri’

Eri chakum pa le 2020 pa 2022 ri’ kumal reqa’lenelab’ ri Unidades Especializadas xuquje’  Comisarías ri’ rech ri Wokajil Ajchajil Tinamit (PNC) ri’, kumal reqa’lenel ri Wokajil Ajchajil Amaq’ Iximulew xuquje’ kumal rajchak ri Superintendencia rech Administración Tributaria ri’, kiriqom chik ri jastaq rech pa awan k’ayinem ri’ eri rajil are Q16 millones 285 mil 951.86 chi upwaqil aj iximulew ri’.

Eri q’atb’al Tzij xkib’ij che ri jastaq maj pa usaqilal xriqitaj ri’ are wari’: ixim, ch’aweb’alib’al, chakub’alil, tzam, paq’sik’, awan kunb’al, jastaq kakikoj winaq, xajab’ xuquje’ atz’iyaqb’al, ruk’ nik’aj chik ri’.

Tzukunem solinik ri’

Eri wuqub’ k’olib’al ya’olchajinem tzukunik are wa’ xkoj ri’ chi la’ pa Pajapita, San Marcos ri’; pa Entre Ríos, Izabal ri’; pa Pasaco, Jutiapa ri’; pa Patzicía, Chimaltenango ri’; pa Río Dulce, Izabal ri’; pa Sanarate, El Progreso ri’ xuquje’ pa Vado Hondo, Chiquimula ri’, are rech kasolix kitzijol kiwujilal ri winaqil we man taqom taq kichapik ri’ xuquje’ rech kanimaxik ruk’ ri xq’atataj ub’anik rumal ri Instituto Guatemalteco rech Migración (IGM) ri’, rech pa jikom saqilal keq’ax b’i pa qatinamit ri’.

Xuquje’ rech ke’ilik we ri ch’ich’ xuquje’ ri kakik’am b’i eqa’n we man keqam ta b’i awan jastaq awan kunb’al ri’, rech qaraj kakaj kakiq’axe’j loq pa Iximuilew ri’, ri k’o q’atb’al Tzij chi rij wari’.

Noticias Recientes