Sib’alaj kinki’kot kinwilo tajin kupatanij le amaq’

Le utz ranima’ le nan ri’ are jun je’lilaj na’b’alem ri man kab’itaj ta ruk’ le tzij tane’. Eri nan ri’, kakik’utu che kekowonik kakichap b’enam we sib’alaj rajwaxik, rech kakiloq’oq’ej, rech kakichajij xuquje’ rech kakito’o uwach ri kal ri’.

Pa le lajuj rech mayo rech chi junab’ ri’, eri winaiql e aj iximulew sib’alaj kakeche’j le q’ij ri’ rech kakina’tij kiq’ij le e nan ri’, le sib’alaj kakikoj kichuq’ab’ kechakunik rumal kakib’an le utzil chi ke ri kal ri’.

Le utzijil le nan María Ortencia del Can, man k’ot jun chik tane’ pa Iximulew. Le nan ri’ e kajib’ le ral, kumal k’ut ri are naj xchakun chi ik’ ri’ rech xe’uk’ayirsaj le ral ri’.

Are chi’ xinalan ruk’ le nab’e wal ala ri’, ri in sib’alaj xinki’kot ri’, rumal xinna’o pa wanima’ che xya’taj jun nim utzilem chuwe are chi’ xalax le wal ri’”, xcha’.

Ruk’ ronojel wanima’, xinya’o wib’ xuquje’ xink’amo pa weqaleb’al ri’, le nan Ortencia ri’ are xuk’ut le utz taq na’oj k’aslemal chi ke le ral ri’, e k’o oxib’ chi ke, xkichomaj rech xe’ok pa le kipatan pa le Wokajil Ajchajil Tinamit (PNC) ri’.

 “sib’alaj ko kinna’o kinki’kotik rumal le wal kechajin pa le ya’olchajinem pa Iximulew”. “Are chi’ keb’e pa chajinem ri’, ri in kinta pa uq’ab’ Qajawixel rech man k’ot k’ax kakiriqo, ketzalij loq pa qachoch, le Qajawixel uya’m uq’ab’ pa kiwi’; ri are utam le nuch’ab’al ruk’, e uchajim le oxib’ wal pa taq le kichak ri’.

Are chi’ keb’e pa chakunem pa le wokajil ajchajil tinamit, kinna’tij chi ke che rajwaxik b’a’ qas kakinimaj b’a’ utz ub’anik le kichak kumal, rech na’til b’a’ chi ke le pixab’nik no’jk’aslemal qaya’om chi ke pa qachoch ri’”, xcha’.
Pa le oxk’al b’elejeb’ (69) ujunab’ chik, le nan Ortencia man uk’exem ta una’ojil ri’ ri are sib’alaj katze’tzotik, kaq’alajin chi re ruk’ ki’kotemal ke’upixab’ej le ral kuk’ ri le kalk’uwal ri’, rech are kakib’an le utz pa kik’aslemal xuquje’ pa le kichakunik pa qatinamit.

Noticias Recientes