Pa uq’ijol ri kanimaxik ri Ixoqib’ pa Uwachulew, eri K’amal B’e Amaq’il kamik xkijuch’ ri wujilal rech ri Taqanem rech pa Aninaqil Ketzukux ri Ixoqib’ e Sachinaq ri’, rech ri Alerta Isabel Claudina. Paq’ij ri’ eri taqawokajilal xkijacho xkik’ut uwach ri cholchak rech tob’anem, rech ketijoxik xuquje’ rech keto’ik ri ixoqib’ ri’.
Pa le b’anowem xek’oji ri K’amal B’e rech ri Taqawokaj Taqanib’al pa Amaq’il, Shirley Rivera, ri Magistrada Presidente rech ri Corte rech Constitucionalidad (CC), Dina Ochoa ri’, ri Fiscal General xuquje’ Taqanel rech ri Ministerio Público (MP), Consuelo Porras ri’ xuquje’ ri Secretaria Presidencial kech Ixoqib’. Xuquje’ xk’oji chi’ ri Wokaj Ajtaqanib’al rech Taqawokaj Qatinamit, ri Ministro rech Gobernación ri puq rajchomanel rech taq tinamit e tob’anel kuk’ ixoqib’ e sik’im ri’.
Uchak tob’anem ri Mingog
Eri Taqawokajnel rech Chajinem pa Amaq’il xub’ij k’a xok che k’amoj ub’e ri wokajil ri’ tajin che uwa’lijsaxik ri jalajoj taq b’anoj rech kato’ik kachajixik ri winaqil ixoqib’ kuk’ ak’alab’, eri yab’al uchuq’ab’ ri tijojnem are tajin chi ke e 64 chi eqa’lenelab’ rech kakich’ob’ ri kilik kachomaxik ri ixoqib’ kakib’ano. Xuquje’ sib’alaj tajin ri chak rech yakon wuqub’ wokomja rech Kechomax wi ri ixoqib’ pa le Distrito Central, jeri’ xkojik 19 chi wokom jachakub’al rech Chomab’al Winaq Kiriqom K’ax pa rulewal qajib’al q’ij rech pa qatinamit.
Xub’ij chik eri nimachak tajin ri’ rumal ri Ministerio rech Gobernación are kuya pa ucholaj ujachik, ub’anik ruk’ pa suk’al ukojik ri rajil korte’l rech taq Centros rech Atención Integral rech taq Ixoqib’ Víctimas rech ri K’ax (Caimus), eri cholchak rech yakon achochib’al pa keb nimatinamit ri’ ruk’ 100 chi ja k’olib’al pa le rulewal nimatinamit rech Iximulew xuquje’ Xe’laju’. Eri taqim rech kaya kachoch kek’oji wi ri kiriqom k’ax kuk’ ri kalk’uwal xuquje’ rech ke’alsaxik pa k’axk’onem chi ke ri’.
Kamik eri k’amal b’e qatinamit sib’alaj xuya ub’ixik che kakoj ri jachakub’al rech kechakun wi e ajkunanelab’, e ajno’jalinel xuquje’ rech k’olib’al rech b’anoj etz’anib’al, pa le q’ij ri rajwaxik ub’anikil. Xuquje’ ya’tal chi ke ri’ jun rajil tob’anik rech kakiloq’o ri jastaq rajwaxik, rech te k’u ri’ kekoj pa le k’o wi kichak ri kekowon che ub’anik ri’ xuquje’ rech ke’ok pa le cholchak rech kakikoj jun kik’ayib’al.
Ri xya loq’ na’tib’al chi ke
Pa le b’anowem rech nimaq’ijol ri’ eri K’amal B’e Amaq’ sib’alaj utz xurilo ri chak kib’anom e 25 chi ixoqib’ rajchak ri Organism Ejecutivo, chi re ri K’amal B’e rech Unidad Especial Anitinarcotica (Unesa).